Ο "απαγορευμένος" ποταμός…

Είναι τυχαίο το ότι οι περισσότεροι γνωρίζουν τον Άρδα που είναι παραπόταμος, παρά τον Έβρο που είναι ο κύριος ποταμός και το σύνορο ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία; Ο Άρδας έχει το φεστιβάλ του κάθε καλοκαίρι και ο κάθε επισκέπτης μπορεί να περπατήσει στις όχθες του ή να πλεύσει μέσα στα νερά του με την βάρκα του. Ο Έβρος είναι σύνορο, απαγορευμένο κι απρόσιτο. Δεν ενώνει τίποτα, μόνο χωρίζει. Τα δέντρα που συνοδεύουν την ρότα του έχουν την καψερή μοίρα των συρματοπλεγμάτων. Όλοι τα βλέπουν, λίγοι όμως τα πλησιάζουν.

Το ποτάμι έχει δύο αναχώματα που όταν φουσκώνει δεν είναι δυνατό να το συγκρατήσουν. Το πιο μακρινό ανάχωμα είναι αυτό που ορίζει την ζώνη όπου κανείς δεν μπορεί να εισέλθει χωρίς ειδική άδεια. Αν κάποιος εισέλθει και εντοπιστεί είτε από φαντάρους είτε από κατοίκους, τότε ειδοποιείται ο στρατός για να τον απομακρύνει. Διάσπαρτα ανάμεσα στα δυο αναχώματα είναι τα ναρκοπέδια που θερίζουν «ζωές χαμηλής εισοδηματικής αξίας».

Με ρώτησε κάποιος αξιωματικός αν είχα επιθυμήσει να δω αυτά τα μέρη όπου υπηρέτησα την θητεία μου πριν από δεκατέσσερα χρόνια. Όχι του είπα, οι αναμνήσεις μου δεν είναι αντικείμενο εξηγήσεων σε καμιά αρχή που θα με θεωρούσε ύποπτο και μόνο επειδή θα ήμουνα σε εκείνα τα σημεία κοντά στο ποτάμι. Εκείνα τα σημεία υπάρχουν μόνο, για φαντάρους, ντόπιους αγρότες ή ντόπιους λαθρέμπορους…

Μείναμε έξι ώρες στην περιοχή ανάμεσα στα αναχώματα. Ξαπλωμένοι πάνω σε παχιά αγριόχορτα περιμένοντας την διαταγή για να φύγουμε πίσω στο στρατόπεδο. Τα πουλιά κελαηδούσαν παρά τον εφιαλτικό θόρυβο των στρατιωτικών οχημάτων, το ποτάμι κυλούσε αμέριμνο και τα σύννεφα κυνηγιόντουσαν στον ουρανό, αλλάζοντας αποχρώσεις. Όταν κάποια στιγμή οι μηχανές έσβησαν κατάλαβα πως αυτή ήταν – μάλλον - η τελευταία φορά που έφτανα τόσο κοντά στον "απαγορευμένο" ποταμό. Δεν με νοιάζει όμως, ότι έχει μείνει από τον Έβρο μέσα μου είναι δυο τρεις εικόνες και τα θολά πια πρόσωπα των παλιών συναδέλφων μου. Σα να διατάχθηκε κι ο καιρός να σβήνει κάθε σημάδι της παρουσίας μας εκεί, κάποτε στην Ανατολή…

Στην επάνω φωτό ο Έβρος, στην κάτω ο στρατιώτης "εντός μου"....